Gruczolakowłókniak piersi – objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie

Kiedy w piersi pojawia się obły guzek o twardej strukturze, budzi niepokój. To w pełni zrozumiałe, zważywszy na stopniowy wzrost świadomości społeczeństwa na temat raka. Warto poddać się odpowiedniej diagnostyce, aby wykluczyć nowotwór. Zmiana może okazać się łagodnym nowotworem, który bardzo rzadko ulega zezłośliwieniu. Dowiedz się, czym dokładnie jest fibroadenoma, znana pod nazwą gruczolakowłókniak bądź włókniak. Poznaj jej objawy, przyczyny, a także metody terapii. Przeczytaj poniższy artykuł!

Co to jest fibroadenoma i jakie są jej objawy?

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) fibroadenoma zalicza się do mieszanych guzów nabłonkowo-łącznotkankowych. Powstaje, gdy dochodzi do rozrostu tkanki włóknistej oraz gruczołowej. To łagodny nowotwór piersi, będący jedną z najczęściej występujących zmian sutka. Zazwyczaj pojawia się u osób w przedziale wiekowym od 20–40 lat, ale diagnozuje się go również u nastolatek oraz starszych pacjentek. Zgodnie z wynikami badań ok. 10% kobiet na całym świecie minimum raz w życiu zmagało się z tym problemem.

Najczęściej gruczolakowłókniaki piersi są stosunkowo niewielkie, sprężyste; mają cielistą barwę. Mogą zmieniać swój kształt oraz rozmiary podczas cyklu miesiączkowego. Tworzą się w dowolnym miejscu w piersi, ale w większości przypadków w górnym zewnętrznym kwadrancie. Można je obserwować w jednej piersi, a niekiedy (rzadziej) bywają diagnozowane w obu gruczołach piersiowych. Najczęściej występują w formie prostej i wtedy tworzy je tkanka włóknista oraz gruczołowa. Nie zagraża zdrowiu. Postać złożona ma dodatkowo inną tkankę, może zwiększać ryzyko raka piersi.

Istnieje jeszcze trzeci wariant zmiany, czyli gruczolakowłókniak młodzieńczy (komórkowy). To łagodny nowotwór, który dotyka głównie nastolatki (ze szczególnym uwzględnieniem Afroamerykanek). Jego objawami są owrzodzenia na piersiach, szybki wzrost oraz wyraźnie widoczne żyły. Jeżeli zmiana jest większa niż 5 cm, mówimy o gruczolakowłókniaku olbrzymim.

Przyczyny gruczolakowłókniaka piersi

Środowisko medyczne nie jest zgodne co do ewentualnych przyczyn tworzenia się gruczolakowłókniaka piersi. Lekarze zwracają jednak uwagę na kilka czynników, które mogą sprzyjać występowaniu zmiany. Według jednego z nichfibroadenoma łączy się z zaburzeniami gospodarki hormonalnej. Zgodnie z tym założeniem za pojawieniem się włókniaka może stać niewłaściwy poziom estrogenów. Prócz tego w czasie stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych, a także w trakcie ciąży zmiana może zwiększać swoje rozmiary, co również może potwierdzać wpływ hormonów.

Badania przy gruczolakowłókniaku piersi

Do czynników zwiększonego ryzyka zachorowania należy wspomniany już wiek. Nie bez znaczenia pozostają przypadki nowotworów piersi w rodzinie. Kiedy na piersi pojawi się gruczolakowłókniak, zwykle ma od 1 do 3 cm wielkości. Objawy tej zmiany to wyraźne odgraniczenie od podłoża oraz elastyczność. Można go łatwo przesuwać, ponieważ nie jest zespojony z otaczającym go miąższem. Choć zwykle nie wywołuje bólu, niektóre pacjentki mogą odczuwać łagodne nasilenie dolegliwości. Przy większych zmianach widać też deformację piersi.

Diagnostyka USG daje specjaliście możliwość analizy guza. Na monitorze fibroadenoma to lita eliptyczna zmiana, dobrze odgraniczona od pozostałych tkanek. Podczas badania mammograficznego (mammografii) widać ją pod postacią guzowatej zmiany o okrągłym, owalnym lub nieregularnym kształcie. Również jest odgraniczona od otoczenia. Z czasem może ulec zwapnieniu albo zaniknąć. W pierwszym przypadku zwapnienia są niewielkie, położone obwodowo, a na kolejnych etapach stają się gruboziarniste i łączą się ze sobą. Zazwyczaj nie wymagają dalszych badań.

Leczenie gruczolakowłókniaka piersi

Podstawowe działanie to samobadanie. Kobiety, które wykonują je regularnie, wyczują guzek pod palcami. Najlepiej przeprowadzać je raz w miesiącu, tydzień po menstruacji. Jeśli jest taka możliwość, warto wykorzystać do tego lustro. Aby wykryć objawy gruczolakowłókniaka, badamy piersi w pozycji stojącej. Trzeba unieść obie ręce i sprawdzić, czy na powierzchni skóry nie widać zgrubień, asymetrii lub innych różnic. Poza analizą wzrokową ważny jest dotyk. Dobrze przy samobadaniu piersi udać się pod prysznic, gdyż na wilgotnej skórze zmiany są lepiej wyczuwalne.

Duża część guzów zanika z wiekiem, ale nie warto zaniedbywać regularnej diagnostyki – badań palpacyjnych i obrazowych piersi. Gruczolakowłókniak wykryty przed 35. rokiem życia zwykle nie wymaga leczenia. Pacjentka powinna zgłaszać się na wizyty kontrolne raz na 6 miesięcy. W przypadku bólu lub rozrostu zmiany czy deformacji biustu lekarz może podjąć decyzję o usunięciu zmiany metodą biopsji mammotomicznej wspomaganej próżniowo albo doradzić krioablację. Kiedy guzek jest większy niż 4 cm, lepszym rozwiązaniem będzie zabieg chirurgiczny.

Jak uchronić się przed nowotworem piersi po usunięciu gruczolakowłókniaka?

Wycięty gruczolakowłókniak każdorazowo jest poddawany badaniu histopatologicznemu. Wykonuje je specjalista w zakresie patomorfologii. Wynik diagnostyki pozwala poznać rodzaj zmiany, a jeśli okaże się, że to rak piersi, lekarz poznaje stopień złośliwości nowotworu. Aby uniknąć takiej diagnozy, należy trzymać rękę na pulsie i pamiętać o samobadaniu. Po wykryciu guzka warto umówić się na konsultację oraz przebadać zmianę.

Skontaktuj się z lekarzem, jeśli czujesz niepokój, bo wyczuwasz bądź widzisz w swojej piersi zgrubienie. Specjalista udzieli Ci wyjaśnień.